Trasno

É un duende caseiro moi pequeno e astuto, con barba e coxo dunha perna. Sempre actúa pola noite, gústalle revolver entre os pratos, na cociña e facerlle trenzas as crins dos cabalos. Pero son moi ordeados e ao amencer volven deixalo todo como o atoparon. Pra desfacerse dele hai que bendecir a casa, pero hai outro remedio, o cal consiste en quitarlle o gorro, tenlle tanto caiño que pra recuperalo fará o que lle pidas. Cando son ben tratados nunha casa incluso axudan coas tarefas, asi que estan entretidos. Non é peligroso ainda que pode resultar un gran incordio.

O can do urco

É unha figura mitolóxica de galicia, Toma moitas figuras, preferentemente a de can negro e peludo; un animal con cornos e orellas longas de grandes proporcións. Segundo a mitoloxía popular o urco habitaba nas beiras do río Lérez, nunha tebrosa paraxe a que chamaban Borrón. Saía arrastrando cadeas. O seu ouvido xeaba a sangue, e cada vez que se escutaba algo malo acontecia por iso este can anunciaba a morte e a desgraza alí onde se ve.
Nos anos 1877 e 1878 tivo lugar a celebración duns festexos de antroido en honor a monstro.
En asturias tamén existiu a crenza no urco mais era chamado huerco, en palabras do mitólogo asturiano constantino cabal.«En tiempos antañones se debió llamar huerco todo lo que llegaba hasta nosotros como aviso de la tumba. Huerco, la sombra del futuro muerto; huerco, el ataúd en que se metía; huerco, el perro que aullaba por la noche...; y huerco, todo animal agorero de igual significación».

a tía xoana ou a orcavella.

Dí a lenda que é unha bruxa que chegou a galicia nos tempos dos moros. Vella de pelo branco e longo, esta anciá sanguinaria devoraba os nenos alí por onde pasaba. Viviu cerca de 200 anos no faiao dunha casa en pontenova. Cando hartouse de vivir foise a unhas peñas cerca de Fisterra, onde pidiu axuda a un pastor pra cavar a súa tumba. Cando remataron abrazouse ao pastor e tirouse na tumba con ele deixando caer unha pesada pedra enriba. Ninguén podía axudarlle xa que a tumba estaba cuberta de serpes. Dise que quen vaia mirar a tumba morrerá antes de un ano.

a meiga dos dentes verdes, meiga chuchona.

A meiga dos dentes verdes
No castro de Rebordelos, concello de Carballo (A Coruña), vive unha meiga cos dentes verdes que se dedica a andar de noite polas corredoiras na procura de rapaces. Os que colle xa non se volven ver máis. Suponse que lle sirven para as súas comenencias: apócemas, filtros e unturas, ou para comelos.

Sábese que unha meiga chuchona entra nas casa onde hai nenos porque, estes van mirrando e enfraquecendo sen que se saiba o motivo. É que esta meiga chuchona lles zuga o sangue cada noite.

a coca

A lenda do dragón: A Coca

Esta é a lenda da Coca tal coma ma contaron a min os vellos que viñan ó bar dos meus pais. Redondela e unha vila mariñeira do sur de Galicia, situada entre Vigo e Pontevedra, con moita historia, a vila dos viadutos, dos chocos, do mariñeiro Xan Carallas e da Coca.
No s. XVI , non se sabe a dat exacta, na desembocadura do río Alvedosa, cara a ría de Vigo, uns rapaces miraron como se no río, debaixo da auga, estivese fervendo unha ola do cocido xigante. Quedaron abraiados con aquilo, correndo polo camiño da portela cara a vila e mirando de reollo como, o que parecia unha ola do cocido xigante fervendo, seguia en movemento. Cando chegaron á rampla que había fronte á ribeira do peixe xa había unha morea de xente asustada, rezando os seus rosarios e pensando que aquilo era a fin do mundo.
Algo empezou a xurdir do fondo do río; era un dragón enorme de color verdosa e con un limo que lle esvaraba polo corpo, con unhas ás, máis ben pequeniñas para o corpo que tiña, e un rabo longo acabado en punta, como a punta que ten a vara de pescar carallotes ou navallas.
Quedaron todos paralizados polo medo mirando semellante aparición. Subindo pola rampla e bufando, movendo a cabeza a dereita e a esquerda, como se estivese buscando algo. De repente colleu unha rapaza coa boca pola cintura, meteuse no río e desapareceu. Coma se non pasara nada, os veciños resignados marcharon para as súas casas.
E desde ese momento todos os anos pola mesma data, a do Corpus Christi, deixábase unha moza na rampla para que o dragón (A coca) quedase satisfeito.
Ata que os rapaces novos da vila non aguantaron máis, aquilo non podía seguir así. Xuntándose todos foron á Forxa de Baldomero e fixeron espadas para matar o dragón. Todos a unha acabarían con el e deixaría de levar as mozas da vila. Agardaron a noite e cando o dragón apareceu botáronse contra del cravándolle as espadas e acabando coa súa vida.
Celebrouse unha gran festa, os mozos bailando coas espadas ainda ensanguentadas, as mulleres collían as mozas poñéndoas enriba dos seus ombreiros dando voltas ó son das gaitas. Os mariñeiros da vila sacaron viño e peixe seco con pan para todos....e desde ese día en Redondela celebrase a Festa da Coca, onde a danza das espadas, os cabezudos e as penlas son a gran celebración.

Rabeno

É un home delgadoe alto, de pel descolorida. Leva unha gorra e un traxe raído pero de aspecto elegante con rabo. Ainda que protexe e coida dos animais, é un satiro e salvaxe que deanbula polos pobos atacando as mozas que atopa polos camiños. Cúlpaselle de contaxiar enfermedades como a lepra.

Peeira de lobos

Son mulleres ou homes que viven na compaña de lobos e os dirixen, falan e comen con eles e estes a seguen coma se fose o seu xefe. Poden selo sen pretendelo, ao naceren sétimos irmáns do mesmo sexo dun matrimonio. Disque se un home os descobre, a cambio de gardarlle o segredo o protexen, de non ser asi será devorado polos lobos.

Olláparo

É un xigante dun só ollo no centro da fronte que vive nas covas que hai polo monte e que se dedica a arrasar os campos e bosques alimentandose de persoas. As suas compañeiras as olláparas son ainda mais feroces ca eles.

Nigromante

É un bruxo ou feiticeiro que invoca aos espíritos dos difuntos para adiviñar o futuro ou o lugar onde poderíanse encontrar os obxectos desaparecidos.

Mouras e Mouros. lendas.

As mouras son fermosas mulleres de largos cabelos, de branca pe e bestidos sedosos que viven nas fontes e nos castros gardando tesouros. Encóntranse lavando e peiteando os seus cabelos a luz do sol. As veces aparécenselle aos mozos en forma de serpe e para desencantalas deben darlles un bico. Se así o fai, é recompensado con grandes tesouros. Se non o fan esta morderalle matándoo con seu veleno.

Mouros:hai quen di que son os antiguos pobladores de galicia. Son un pobo máxico, constructores de castelos e de castros que habitan baixo eles. Fan vida nocturna e teñen costumes coma os dos humanos. Tamén gardan tesouros, e tódalas suas ferramentas son de ouro. Soamente podenos ver aqueles que o desexen, a menudo teñen trato con humanos, os que lles piden favores a cambio de ouro pero sempre que sexa segredo, en caso contrario o ouro convírtese en carbón.


Lendas de mouras...

A Casa da Moura é un monumento megalítico situado no concello de Calvos de Randín (Ourense).
Cóntase que cando pasaba por alí un pobre (noutras versións dise que era unha nena) de mañá cedo para a feira do doce saíu un mouro (noutras versións dise que lle saíu unha moura) e preguntoulle:
—E logo, para onde vai?
—Voulle para a feira mercar uns porquiños.
—¿E ten moito diñeiro para os mercar?
—Ai, señor, eu diñeiro téñolle pouquiño.
—Ben, pois vas á feira e mercas dous porcos, dos mellores que haxa. E espérasme alí, ti e mailos que chos vendan. E despois vou eu e págollelos.
Pasou todo segundo dixo o mouro; e o mouro quedou cun porco e o home con outro. Entón, o mouro díxolle ao home:
—Mira, tráeme aquí todas as mañás cedo medio neto de leite (noutras versións dille que lle traia pan). Ti non chames por ninguén. Déixamo neste sitio que xa terás nel un peso todos os días. E así sempre. E ten tino de non dicir nada a ninguén, que estas cousas non se poden dicir.
E por moito tempo o home levou o leite e colleu os cartos.
Mais a súa muller (nas versións protagonizadas por unha nena é a nai a que intervén) sempre lle andaba dicindo:
—¿De onde che veñen os cartos? Porque antes non tiñamos case ningún e agora temos moitos. Ti tes que ter unha amiga que chos dá.
E o home contestáballe:
—Non, muller, non. Ti come e bebe, e a min déixame, que eu non teño amiga ningunha.
E ela volvía a porfiar:
—Pois ti tesmo que dicir, que de algún lado che veñen.
E tanto porfiou, e tanto fixo, que o home rematou por llo dicir.
Ao outro día de mañá foi co leite mais ao chegar ao sitio sinalado, en vez de cartos, atopou un corno cun letreiro que dicía:
“Falaches, corneaches”


No monte de Cabana, parroquia do concello de Palas de Rei (Lugo), onde chaman A Lavandeira, din que unha moura trouxo unha pena de máis de cinco toneladas na cabeza mentres fiaba nunha roca. Esa pena estaba enriba de dous chantos e por debaixo había como unha cova onde os nenos, de cando meu avó era pequeno, xogaban. Dende entón alí chámanlle a Casa dos Mouros.

A moura da Tapada do Almestro

Xa hai moito tempo que andaba un mozo co gando pola Tapada do Almestro, en Sober (Lugo), cando viu saír dun penedo unha rapaza de cabelo louro que se dirixía cara o regato para coller auga cunha ola posta na cabeza.
Cando regresaba coa auga, a moza aquela dixo unhas palabras que fixeron que a pena onde aparecera se abrise e logo se pechase por encanto. O mozo quedou prendado daquela beleza pero tivo que agardar moitos días ata que a volveu a ver.
Foi entón cando a moza lle dixo:
-Levo moito tempo enfeitizada porque rexeitei as proposicións dun mago. Velaí o meu destino: metida na cova e rodeada de tanto ouro que non collería en tres cestas grandes das uvas. Só me podería librar desta fada se houbese alguén que fixese o que eu lle pedise.
Entón, o mozo, xa prendado da moza moura, púxose á súa disposición. E díxolle a moura:
-Atende ben. Cando a lúa chea se poña enriba do Monte do Espiño eu voume aparecer transformada en serpe. Farei moito ruído, e canto máis faga, máis ouro virá comigo. Para desfacer o encanto tes que cuspirme na cabeza. Se o fas, quedarei desencantada, poderei casar contigo e seremos felices.
E cando a lúa chea se puxo enriba do Monte do Espiño, saíu a serpe do penedo pero o runxido era tan forte que o rapaz, en vez de facer o que prometera, colleu medo, fuxiu e deixou todo.
Parece que cara o rego do Bao se escoitan os laios dunha muller e cando hai lúa chea por enriba do Monte do Espiño séntese o ruído que debeu sentir aquel mozo que fuxiu por medo en vez de facer o que lle prometera á moura.

A moura de Lombao

En Lombao, entre Alvite e Muradás, parroquia de Santa Mª de Beariz, concello de Beariz (Ourense) presentouse unha moura cunha manta chea de ouro e púxoa a asolear. Achegouse unha rapaza que estaba coas ovellas por alí e díxolle á moura:
—Ai, que tesoiras mási bonitas tes!
—Se as queres —repuxo a moura— tes que ir á casa e traerme o mellor pano que teña a túa nai. Despois dareichas, pero ten moito coidado de non llo dicir a ninguén.
Pero a rapaza, claro, en canto chegou á casa, díxolle así á nai:
—Mamá, vin unha moura asoleando unha manta chea de ouro e ten unhas tesoiras moi bonitas. E díxome que mas daba se lle levaba o mellor pano de vostede.
—Pois lévallo, miña filla—díxolle a nai.
Cando chegou co pano cabo da moura, esta, enrabechada, quíxolle cortar a lingua e picarlle os ollos coas tesoiras por terlle contado á nai o trato que fixeran.
Afortunadamente para a nena, a moura non conseguíu facerlle dano e desapareceu.
No mesmo lugar, un home viu unha moura, seguramente a mesma que se lle apareceu á nena, cunha tenda chea de ouro. E díxolle o home:
—Ai, canto ouro tes!
—Se o queres —díxolle a moura ao home— tes que traerme un xerro de leite, un cacho de pan e un ovo pra baterme na testa. Ti non teñas medo aínda que me sintas bruar coma unha serpe, logo espallareime que estou cargada de ouro, e despois caso contigo.
E o home levou o que lle pediu a moura: o xerro de leite, o cacho de pan e o ovo, mais non tivo valor para escacharllo á moura na fronte.
O home colle medo e escapa. Disque se foi enterrar á Burata cabo dunha trabe de alcatrán.

A moura de Penabión

No castro de Vilaescura, Sober (Lugo) había unha moura, moi bonita, que andaba con moitos colares e moitos pendentes. Ademais, mentres coas mans fiaba cunha roca e un fuso, levaba unha pena moi grande na cabeza que é a que agora todos coñecen como o Penedo de Penabión.

A moura do Castelo de Meira

Contan os vellos que na noite de San Xoán no castelo de Meira (castelo que aínda conserva o nome malia que foi derrubado na II Guerra Irmandiña), en Meira de Arriba, concello de Moaña (Pontevedra), aparecíaselle unha moura a todo aquel que frecuentaba o lugar.
Esta moza moura, que se peiteaba cun peite de ouro, sacara a sollar os seus tesouros nunha gran saba. Ao campesiño que por alí pasara ofrecíallos sempre e cando voltase ao día seguinte e, vise o que vise, sentise o que sentise, non debía fuxir nin ter medo. Daquela, o tesouro sería seu.
O campesiño volvía ao día seguinte mais, ao achegarse, un gran penedo rolaba cara el poñéndoo no risco de esmagalo. Fuxía, entón, despavorido do lugar; da moza e do tesouro nunca máis soubo.
Existe outra versión na que cando o mozo se achega, a moza convértese nunha serpe que o ameaza polo que o mozo tamén foxe e perde a posibilidade de conseguir o tesouro.

A Poza da Moura

Conta a lenda que en Domaio, parroquia do concello de Moaña (Pontevedra) vivía un mouro moi rico que tiña unha filla de gran beleza. Esta moza víase ás agachadas na Poza da Moura cun campesiño da zona co que o pai lle prohibira mocear. A moura desoía as ordes do pai pero un día este sorprendeunos. O pai, furioso, deulle morte ao mozo, e a filla, desesperada de dolor, guindouse á Poza da Moura na que se afogou.
En lembranza do acontecido é polo que se lle chama a Poza da Moura e hai quen di que na noite da San Xoán a moza aparece peiteando os seus cabelos e que, ás veces, se lle escoita cantar

A Rocha da Moura

Contan os meus avós que nun lugar preto de onde viven hai unha rocha xigantesca, na beira do río, á cal lle chaman a “Rocha da Moura”.
Contan que os seus devanceiros cando ían co gando a pastar, vían sobre a rocha unha fermosa muller loira, que din que era moi parecida a unha serea.
Contan tamén que a muller peiteaba o seu longo cabelo loiro. Pero desaparecía cando te achegabas para falarlle.
Era un misterio para todos, pero tamén din os meus avós que se alguén ousaba quedar a durmir sobre a rocha pola noite podía quedar sen pelo.

Chourizos na mina dos mouros

En Covelas, Os Blancos (Ourense), hai unha mina dos mouros que vai desde Nocedo ata Valdarca. Unha vez entrou nela un home coa intención de facerse co ouro que dicían que tiñan alí gardado os mouros. Entrar, entrou, pero non daba saído; tiveron que ir os veciños por el.
O home dixo que non dera co ouro, pero que atopara chourizos e “de todo”.

Coto da Moura de Campolongo

O Coto da Moura está en Campolongo, San Salvador de Coruxo, concello de Vigo (Pontevedra) e existen alí gravuras con círculos, cazoletas e unha figura xadrezada.
Pasou que ía un mozo polo monte e viu unha muller moi bonita que se estaba peiteando.
—¿Que fas aquí? ¡Vente comigo!—díxolle o mozo.
—Non podo saír deste couto porque estou encantada—respondeulle a dama.
—¿E logo que teño que facer para romper o encanto?
—Pois eu —respondeu ela— voume meter no couto e vou saír en figura de serpe, e logo subirei por ti arriba. Se non dis “Deus” eu regresarei ao interior e volverei a saír en figura de muller e cun carro cheo de ouro. Despois xa me podo ir contigo.
O mozo asentiu e a moza entrou no couto. Cando saíu en figura de serpe comezou a subirlle ao rapaz polas pernas; mais, cando lle chegou ao peito, xa non aguantou e dixo:
—¡Ai, meu Deus!
Dixo isto e a serpe meteuse dentro do monte. Aos pouscos escoitouse un grande estampido e xa non se volveu a ver a moza moura.
Outros aseguran que a moura é rubia e que se deixa ver ás doce da noite peiteándose.
Tamén se ten visto naquel lugar polas noites a un home rezando cunha vela nunha man e un libro na outra.

Coto da Moura de Chaín

No Coto da Moura ou Coto do Corazón, en Chaín, Gondomar (Pontevedra) había un encanto. Quixeron desencantalo pero...

Cova dos mouros de Eimer

A Cova dos mouros de Eimer, en San Pedro Fiz de Rubián, Bóveda (Lugo) ten un quilómetro de longo, tres galerías, un pozo e das dúas entradas, unha está pechada.
Hai moitos anos soltaron un galo na entrada da cova e días despois escoitaron o seu quiquiriquí onde chaman Pacio do Río. É, xa que logo, consecuente pensar que a cova vai desde Eimer ata Pacio do Río.

Ana Manana:
É unha das mouras encantadas mais coñecidas e fermosas de galicia. Vive nalgún lugar do río Miño. Son moitos os homes que intentan desencantala pero sempre fracasan.

Xente cativa

É unha raza de seres diminutos moi aficionados a música que habitan nos castros baixo terra que non se levan nada ben cos humanos cos que se sole encarar cando se encontran.

Dona pés de cabra

Son hermosas mulleres que ofrecen a súa compañía aos homes, se estes aceptan poden notar un persistente olor a azufre e un gran empeño da muller en ocultar as suas pernas. Pero cando o home descobre que ne vez de pés ten pezuñas de cabra, rapidamente desaparece.

o carro da morte

hai poucas noticias sobre esta figura, ainda que si se fala da súa existencia. É un carro de cabalos conducido pola propia morte que pasa entre as casas metendo moito ruído, sendo iso sinal de que alguén vai morrer.

Bergantín Pantasma

A lenda conta que nas islas cíes, naufragó un bergantín pirata. Toda a tripulación afundiu, barco e capitán incluida. Desde enton, as noites de temporal, todo aquel que se acerque a zona podería ver o barco emerxendo das profundidades, as velas despregadas, os mariñeiros e o capitán gritando e loitando, intentando salvarse do naufraxio mentres se dirixe irremediablemente hacia as rochas.

Xudeo errante

Esta antigua lenda ven do día en que xesucristo iba camiño do Calvario e pasou diante do taller dun zapateiro ao que pediu permiso pra descansar. O zapateiro non lle fixo caso negándolle a hospitalidade eo botou. A partir dese momento foi condenado polo resto dos tempos a vagar polo mundo, sen morrer nunca e sen poder ir o ceo nin ao inferno. Se lle reconoce por ir bestido con ropas amarillentas, leva largos cabelos pelirroxos, sempre vai de pé, e non pode durmir nunca. Es posseedor de gran sabiduria e coñece todolos idiomas.

Xacios

Son seres anfibios de forma humana que habitan nos pozos do río Miño, dicsque son donos de grandes tesoros e teñen costumes antropófagas. As xacias son moi fermosas e atraen a os homes cara o río, o que significa a sua morte. Tamén hai unha lenda que dí que se lles pode converter en humanos se se lles bautiza.

Diaño bulreiro

É un diaño que disfruta burlándose da xente. Adícase a atemorizar a xente e a gastarlle bromas pesadas aos despistados. Para iso adoita diferentes personalidades, é un gran transformismta, normalmente aparece coma un home traxeado a cabalo, de burra branca de carneiro ou en forma de besta. Non esta considerado peligroso, incluso hai xente que di que non ten malas intencións e que dá bos consellos.

Meigas.

Son a figura mais representativa de Galicia, son bruxas que realizan conxuros, poden ser bós (realizados por curandeiras e sabias coñecidas entre o pobo, ainda que lles tiñan medo acudían sobre todo por desordes sexuais, para solicitar danos contra enimigos, falar cos mortos...) ou malos (realizados polas bruxas que lle rinden culto o diaño en rituais nocturnos no medio do monte coñecidos coma aquelarres onde arredor do lume esperaban o demo, representado coma un macho cabrío coa mitade do corpo dun humano. Parodiaban a eucaristía utilizando as entrañas dun neno ea sangue dun gato negro) Podían ser dende vellas arrepiantes a mozas hermosas, todas disque venderón a sua alma o demo e lle prometeron adoración a cambio de esos poderes sobrenaturais. Son famosas polo coñecido "mal de ollo" un feitizo as veces involuntario que consistía en que unha bruxa te mirara a os ollos mentres pensa en multitude de desgracias que lle gustaría que lle ocorresen a víctima.
A inquisición perseguiunas durante moito tempo, sometendoas a torturas crueis, que na maioría dos casos remataban coa queima destas na fogueira. Moitas mulleres foron condenadas e moitas morreron inxustamente, xa que calquera persoa podía acusar.
Vela aquí algunhas mulleres procesadas en galicia:

Maria Soliña: Orixinaria de Cangas, María perdeu o seu pai e o seu home vítimas dos piratas turcos que atacaban as costas Galegas en 1617, Moitas mulleres defenderon as súas casas e pobos, entre elas María, Non atopei o porque pero moitas destas mulleres foron despois acusadas de seren meigas e xulgadas pola Inquisión, xunto coas súas compañeiras María Soliña foi encarcerada e torturada aínda que non morreu vítima da fogueira como moitas outras, a loucura, a fame e a miseria foron as que remataron coa súa vida, Os seus restos foron sepultados lonxe de lugar sagrado, polo que non se sabe onde está o seu corpo.

Ana de Castro: Xulgárona en dúas ocasións, en 1626 e en 1651. No primeiro proceso declararon contra dela 26 testemuñas, aínda sendo a muller do alcalde de Pontevedra. Unha das testemuñas declarou que lle mostrou no poso dun vaso de viño o paradoiro dun leitón que perderá. Ana non confesou, nin baixo tortura delicto algún, so dixo ter curado algunhas persoas invocando a Xesús. Declarárona “feiticeira, embusteira e adiviñadora” sendo condeada a desterro durante 6 anos, 200 lategazos e a vestir hábito de penitente, fórona azoutando mestres percorría Santiago montada nun burro. En 1651 foi presa de novo por reincidir como feiticeira onde foi de novo torturada e condenada a douscentos azoutes e ao desterro de Galicia durante dez anos.


Lucía Fidalgo: Lucia e a súa nai eran naturais de Lugo, non tiñan pertenzas e sobrevivían sobre todo da prostitución.Cando morreu súa nai Lucía tamén ia pedindo polas casas. A dona dunha destas casas foi quen a denunciou porque cando estivera a pedir unha das súas porcas deixou de dar de mamar os leitóns. Asustada, contou toda a súa vida e como a súa nai a vendera de pequena ao demo. Ameazada coa fogueira, dixo que lle botara o mal de ollo aos leitóns e ofrecíase a desfacer o meigallo se a deixaban libre. Quedou en liberdade pero en 1646 foi denunciada de novo. Tiña 26 anos e o seu grao de pobreza era tal que o tribunal de Santiago decidiu non abrir informe sobre a denunciada. O mesmo aconteceu ao ano seguinte. Cando Lucía tiña trinta anos, prosperou unha denuncia contra ela, en 1650 foi condenada a douscentos azoutes e ao desterro durante seis anos.


María Rodríguez: Orixinaria de Portugal, foi xulgada en Tui no ano 1577, onde a torturaron salvaxemente, despois disto foi enviada a Santiago,agardaron a súa recuperación e foi torturada de novo onde confesou coñecer o Demo e que lle entregara a súa alma e corpo, prometendo que non tería mais contactos con él, sentenciárona a 200 azoutes, pintado o seu corpo e o seu hábito coas insignias das meigas; desterrándoa lonxe de Santiago. Ao cabo de dous anos foi detida de novo pola Inquisición en Portugal acusada de reincidir, confesando ela que non se puidera resistir. María tiña trinta e oito anos cando foi consumida polo lume nunha fogueira pública na praza do Campo —hoxe praza de Cervantes— de Santiago

graciñas ao bolg da fada branca polos datos!!

Quimera

Na mitololoxía grega era un monstro horrendo filla de Tifón e de Equidna, vagaba polas rexións de Asia menor aterrorizando a poboación e engulindo animais e rebaños. Foi nai con Orto da esfinxe e do león de Nemea.
Quimera procede do grego macho cabrio, pode ser que tras este mito estea unha batalla real contra un bandido ou ladrón. Quimera se usa metaforicamente pra describir cousas que teñen atributos combinados procedentes de outras fontes. Ousexa un híbrido.As descripcións sobre estes ser son variadas, pero todas coinciden en que escupía lume e era moi veloz. O seu corpo estaba formado polo corpo dunha cabra, os cuartos traseiros dun dragón ou serpe e a cabeza dun león, pode representarse tamén con tres cabezas, a de león, unha de macho cabrio que se do lomo, e unha serpe que nace na cola.
Quimera foi derrotada por Belerofonte coa axuda de Pegaso (o cabalo con ás) polas ordes do rei lobates de Lidia. Hai varias descripcións da morte; algunhas dín que belerofonte atravesouna cunha lanza, e outras sosteñen que matouna cubrindo a lanza con plomo, meteu a lanza na boca da besta, o cal fundiuse o ser exposto a ardente respiración da quimera desfacéndolle as entrañas.

os orcos, goblins, trasgos.

Características Comuns:
Os Orcos, na literatura fantástica e nos xogos de rol, son criaturas humanoides de pel de tonos verdosos. son igual de altos que un human, o doble de anchos e de constitución máis forte. Na sua maioría presentan algunha malformación no corpo. Os seus ollos poseen un resplandor roxo que brilla na oscuridade. Poseen unha mandíbula inferior prominente, sendo frecuente encontrar individuos cuns grandes colmillos inferiores visibles e marcados.Debido a sua constitución forte, a maioría dos orcos son guerreiros formidables, con unha resistencia ao dolor sobrehumana.De vidas cortas, xa que solen morrer pronto debido as debidas desputas entre eles, pero tamen son propensos a enfermidades, e cousas típicas dos homes.
os orcos pronuncian mediante gruñidos, cunha voz profunda. O seu linguaxe é o orkish, composto por corrupcions de outras linguas. A variación dentro do orkish entre as diferentes tribus e tipos de orcos é tan grande que polo xeneral acababan cun intercambio de golpes. Tamén falaban a lingua común. Os habitos de hixiene son pesimos e en temas alimenticios comen alimentos nauseabundos, formados a base de carne podrida (puidendo ser propia carne orca xa que son dados ao canibalismo, de humans ou de calquera que se lles cruze). A menudo, as tribus orcas reúnense e emigran en grandes hordas. para eles guerrear é o máximo pracer. Teñen pouca intelixencia, pero son astutos, esa pouca intelixencia xunto a sua predisposicion a matar fainos feros guerreiros, debido a esto son facilmente manipulables por outras razas que incentíbanas e prometenlles cousas en pos de ter baixo o seu dominio e servicio. Conseguian eles os materiais necesarios pra crear armaduras e armas (bastante toscas)
A sociedade orca está estructurada en clanes ou tribus, sendo sempre o miembro máis forte de entre todolos o xefe tribial. Normalmente sempre contan con algún chamán entre eles. A forza bruta é sempre o factor decisivo en cuestions de disputa, o cual, xunto ao carácter territorial destos, sole ser motivo de frecuentes enfrentamentos entre tribus rivais orcas ou con tribus goblinoides as cales solen compartir as mesmas zonas de caza. Dado o seu carácter hosco e belicoso fan incursiones en poboacions humanas as que tratan sen ningunha clase de misericordia.
A palabra orco foi inventada por Tolkien e nace dunha palabra antigua que significa "monstruo". Están baseados nos Trasgos do folclore celta. Nos mitos romanos a palabra "orco" é sinónimo de inframundo e as veces tamén se lle chama así a un xigante fillo de Plutón.

Parentes dos orcos:

trasgos, a orixe deste mito é céltico-romano e proven do norte de Europa criatura mitolóxica presente na tradición de moitas culturas do norte de España, como pode ser a asturiana (trasgu) ou a montañesa, e presente en xeneral na cultura española.
Noutros lugares de Europa tamén é comparado como gnomo, silfo, kobold...
Na literatura a veces dise que é unha especie de orco das montañas, mais debíl que os demais e aos que a luz do sol lles lastimaba, pois non a toleraban.
Na Cantabria, os trasgos son uns pequenos duendes de cara negra e ollos verdes que habitan nos bosques e cuia actividade é burlar as persoas e facerlles gamberradas. A súa vestimenta componse de follas de árbores e musgo coas cales ocultanse dos humáns.
Na mitoloxía asturiana(trasgu) e na galega reresentase como un duende casero, un homiño pequeno, coxo dunha perna e cun gorro roxo puntiagudo e un abuxeiro na palma da mán. Travesos, curiosos e orgullosos. dedicanse a revolver nas cociñas, rompendo cousas e desordeando, é recomendable poñer unha cunca con granos de arroz polas noites, debido a sua curiosidade pasaránse a noite entretidos contando os grans, Para desfacerse dele hai ou ben que quitarlle o gorro (así él fará pola noite as tarefas do hogar) ou encargarlle facer algunha tarefa que él non sexa capaz de facer, así vergonzoso e orguioso non volverá.

semi orcos e homes-orcos. Son duas razas que teñen mais ou menos mezcla de orcos con homes. E soportaban a luz pero eran moi tontos os primeros e débiles os segundos.

Uruk-hai pel negra, ao igual que a sangue, e ollos de lince; eran case tan altos comoa os homes e non lle temían a luz. Eran máis fortes e resistentes que os orcos menores, y más temibles en el combate.

Goblins: Os seus parentes menores, de tamano máis pequeno que os orcos 1,2 metros, de nariz achatada e pel brilante. pesan arredor de 35 kilos. Todos os goblins posuen colmillos e teñen unha sangue velenosa. Son criaturas desagradables, brutos, rastreiros, sen honor estes seres so desexan roubar, matar, comer e durmir, ainda que claro, existen algunhas excepcions. Os goblins son usados habitualmente por outras razas, estes son aduladores sinvergoñas e hipócritas. Pero sempre almacenarán rencor estarán desexosos dunha traición. Ao non mirar mais que pra os seus intereses mentirán, roubarán pra conseguir os seus intereses.

Hobgoblins: miden 2 metros de altura e pesan cerca de 110kilos. De cara angulosa teñen o mismo rostro que os goblins pero en escala mais grande.

Bugbears: de 2,2 metros de altura e peludos son capaces de transportar mais de 150 kilos. No folclore Inglés dedicábanse a asustar a os nenos, vivían nos bosques.

a santa campaña e outras procesións

É unha procesión descrita de mortos ou ánimas en pena que pola noite percorre os camiños dunha parroquia, a procesión vai encabezada por un vivo portando unha cruz e un caldeiro de auga bendita seguido polas ánimas con cirios.
A persoa viva, dependendo do sexo do patrón da parroquia pode ser home ou muller. Tódalas noites apartir das 12 levará sobre a suas costas a pesada cruz, volvendose día a día mais pálido, fraco e enfermizo sen saber porqué xa que non recordará nada do que fai polas noites. O portador non pode volve-la cabeza a procesión nin renunciar o seu cargo, só ficará ceibo se durante a procesión atópanse a outra persoa, se esta non realiza ningún de estes métodos para protexerse pasará a ocupar o seu cargo:
-Apartarse do camiño da compaña, ignorandoos e sen mirarlles.
-Facer un círculo coa estrela de Salomón o unha cruz dentro e entrar nél.
-rezar ignorando o son da campá.
-Tirarse boca abaixo e esperar sen moverse, ainda que a compaña pase por enriba.
-xamáis se debe tomar unha vela que nos atenda algún difunto da procesión, pois este xesto condena a formar parte dela. Enfermando os poucos días e morrendo a semana seguinte.
-a Santa Compaña non poderá capturar a alma do mortal que se cruza con ela si éste fica nos peldaños dun "cruceiro" situados nos cruces de camiños o se portas unha cruz e a esgrimes a tempo.

O aspecto dos mortos varía según a zona, mais normalmente van descalzos, con sudarios, ocultandose baixo carapuchas negras, cada un leba unha vela prendida. A procesión dividese en duas hileiras, na cabeza vai o espectro maior chamado estadea e diante deste o portador da cruz. Camiñan emitindo rezos, cantos fúnebres e tocando unha pequena campana.
A sua aparición está reñida coa morte, as causas de que aparecen son:
-Para reclamar a alma de alguen que morrerá pronto. A lenda que dí que quen recibe a visita da Compaña morirá no prazo dun ano.
-Para reprochar os vivos,fallas ou erros cometidos. Se a falla é especialmente grave, o mortal recibiría a visita da Compaña pra que a encabece, condenado así a vagar ata que outro mortal o reemplace.
-Para anuncia-la morte dun coñecido.
-Para cumprir unha pena imposta por algunha autoridade do mais alá.

A Santa Compaña coñécese tamén cos nomes de:
-Procesión das ánimas: aplicado especialmente no sur de Galicia, sobre todo en Ourense.
-Hoste: aplicado nalgures ao formar a comitiva unha especie de hoste ou mesnada.
-Estantiga ou estandiga: considerada unha derivación de «hoste antiga» ou «Inimigo antigo».
-Estadea: derivación probable de «estadal», o cirio usado para iluminar aos difuntos.
-Pantaruxada: nome infrecuente.
-Pantalla: en opinión de Vicente Risco, fusión dos términos «Pantasma» e «Espantallo».
-Visión: aparición.
-Visita: en clara referencia á intencionalidade da aparición.


Outras procesións:
-procesión das Xás ou das Xans:Na galiza rural, procesión de almas de persoas vivas, as cales pouco a pouco iránse debilitando sen atopar explicación ata morrer. Polas noites a súa alma abandona o corpo pra participaren na procesión.
-Güestia: en Asturias,procesión tamén coñecida como bona xente. É un grupo de personas encarapuchadas (normalmente pantasmas de familiares mortos da víctima)que acercanse a casa dun enfermo moribundo, dan tres voltas a casa e entón o enfermo morre.Disque que van exclamando "Andad de día que la noche es mía".
-Corteju de Genti de Muerti:En Hurdes, Extremadura chámaselle así a un par de xinetes que causan o pánico no pobo, que os ve cae morto.
-La estadea: En zamora, refírese a unha muller sen rostro e olor a humidade de sepulcro que vaga polos cementerios e camiños aparécendoselle a quenes van morrer.
-Procesión das ánimas: aplicado especialmente no sur de Galicia, sobre todo en Ourense.
-La hueste de ánimas: en León.

bruxas, feiticeiras, magos...

A BRUXERÍA é o conxunto de creenzas, coñecementos e actividades atribuidas a certas persoas que están supostamente dotadas de certas habilidades máxicas que emprean coa finalidade de causar dano.
O concepto BRUXA foi reivindicado por certas sectas e relixións dende o século XX para designar a todas aquelas persoas que practican certo tipo de máxia, tanto maléfica (maxia negra) coma benéfica (maxia branca) o ben os adeptos dunha determinada rexión.
O seu uso mais excesivo emprégase para designar en certas sociedades aos magos e CHAMÁNS.
O sentido orixinal da palabra MAGO,referíase os integrantes dunha tribu que logo convertiríanse en sacerdotes persas que practicaban a astroloxía, a demonoloxía e a maxia, no século I foron recoñecidos coma homes sabios e adiviños. A igrexa faría que os significado variase a persoas que practican a bruxeria debido os rituais relixiosos non cristianos. En épocas recentes o título de "Mago" asignouse a os artistas que practican o ilusionismo, simulando poderes especiais, con obxetivos recreativos. Esta "maxia" entra a formar parte das artes escénicas contemporáneas.

O FEITIZO ou CONXURO é un acto máxico que pretende producir efectos sobre a realidade mediante procedementos sobrenaturais de carácter litúrxico ou ritual. Cando o obxectivo do feitizo é adiviñar o futuro denominase sortilexio e cando busca someter a voluntade de outra persoa u obxecto, é un encantamento.
O feitizo procede das crenzas máxicas do Neolítico e ven practicándose desde enton, a veces de manera aberta e outras clandestina. Era común en sociedades paganas, constituíndose en actos oficiais de masas promovidos polas autoridades;O feitizo foi perseguido baixo a acusación de bruxería, o feitizo consiste na representación simbólica do efecto que se pretende conseguir baixo a invocación dunha deidad. Nos seus oríxes e nalguns casos da cultura popular, é un acto instantáneo sen unha forma común. Tanto é así que supostamente pode executarse incluso de manera involuntaria, como certas formas de mal de ollo.Non obstante, en creenzas paganas desarroladas adquireu e mantén unha estructura xeneral que consta de seis partes:
-preparación
-Apertura
-Invocación
-Execución
-Sacrificio
-cerre

Na LITERATURA existe tres tipos de feiticeria:
-Con varita ou bastón. Necesitase este instrumento para canalizar a maxia, que realizase acompañado dunhas palabras máxicas e determinados movementos.
-practicada en escolas. basease na manipulación da maxia mediante unha serie de fórmulas, xeneralmente nun idioma arcano ou simplemente especial, para conseguir uns efectos.
-a que se dá na natureza. É unha modificación das forzas naturais para conseguer os efectos desexados. Os practicantes desta clase de maxia non necesitan manexar ningún idioma especial para usala, ainda que se solen coñecer profundamente a naturaleza pra saber como aplicar mellor a enerxía, con menor traballo e mellores efectos. A forza necesaria pra este tipo de feitizos pode provir de moi distintas fontes.